فتحعلی واشقانی فراهانی از بزرگان و مؤسسین انجمن خوشنویسان ایران و از شاگردان مرحوم سیدحسن و سیدحسین میرخانی است که حاصل نیم قرن حضور او در عرصه خوشنویسی، امروز بر دیوارهای نگارخانه لرزاده مؤسسه فرهنگی- هنری صبا نقش بسته است.
فتحعلی واشقانی در سال1309 در قریه واشقان از توابع فراهان اراک متولد شد و در سال1317 در کلاسهای آزاد خوشنویسی نزد استاد سیدحسن میرخانی به فراگیری خط نستعلیق مشغول شد.
او در سال1346 بهعنوان مربی و معلم خط نستعلیق در کلاسهای انجمن خوشنویسان ایران به تعلیم هنرجویان پرداخت و این همکاری تاکنون ادامه داشته است در سال1358 او رسما از سوی انجمن خوشنویسان ایران به مقام استاد نستعلیق نائل آمد.
واشقانی صاحب مقام درجه اول هنری ایران از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و از جمله آثار او میتوان به «کلک مشکین»، «آیت مهر» و «چشمه خورشید» اشاره کرد. همچنین کارنامه فرهنگی و خوشنویسی او به نگارش ترجمه کلامالله مجید هم مزین شده است که از نفیسترین قرآنهای منتشر شده در روزگار ما محسوب میشود.
از دیگر آثار او خطاطی دیوان حافظ است که با تصحیحهای مختلف و متعددی همراه شده است و همچنین تازهترین اثر این استاد خوشنویسی کشورمان هم «مشق مشکین» نام دارد که شامل 100قطعه از خوشنویسیهای استاد واشقانی فراهانی است که این 100 قطعه شامل60 چلیپا و 40 آیه از قرآن است.
اما آثار ارائه شده از سوی استاد واشقانیفراهانی در نمایشگاه صبا دربرگیرنده آیات، احادیث، حکمتها، اشعار و امثال و شاهکارهای حکمت، عرفان و ادب پارسی است که به زیور تذهیب نیز آراسته شدهاند که خود مؤکد و بیانگر ارتباط عمیق هنرهای اصیل ایرانی یعنی خط، نگارگری و شعر است که البته نوع هارمونی این آثار و هارمونیای که حروف در کنار هم پدید میآورند، خود موسیقی معنویای را در ذهن مخاطب بهصورت طبیعی ایجاد میکند که میتوان این هنر را هم به دیگر مواردی که ذکر شد افزود.
بیشتر آثار ارائه شده توسط استاد در این نمایشگاه به خط نستعلیق است؛ خطی که کارشناسان بر این باورند که دومین خط خاص ایرانیان است و یکی از شیوههای نگارش خط در خوشنویسی اسلامی به شمار میرود.
قرنهای نهم، دهم و یازدهم هجری قمری را میتوان قرنهای درخشان در هنر خوشنویسی دانست. میرعلی تبریزی در سده نهم هجری برای نخستین بار خط نستعلیق را تحت قاعده و قوانین خوشنویسی درآورد و در سده یازدهم هجری هم میرعماد مشهورترین خوشنویس ایرانی این شیوه از خوشنویسی را به تکامل و کمال و اوجی تکرار نشدنی رساند و بحق یکی از زیباترین، ظریفترین و مشکلترین خطوط ایرانی است و استادان خوشنویسی، نستعلیق را عروس خطوط ایرانی نام نهادهاند.
بیشترین کاربرد نستعلیق در نگارش کتب عادی، ادبی و متنهای مذهبی است. روح نرم و سیال نستعلیق با لطافت ادبیات شیرین فارسی تأثیر متقابلی برهم دارند.
در نستعلیق، زیبایی، تناسب، هماهنگی و استواری در حد کمال به هم آمیختهاست. دوایر این خط بسیار زیاد است و بیشتر حرکات حروف و اجزای آن براساس منحنیها استوار است تا جایی که خطوط مستقیم و صاف بسیار نادر است در بیشتر 70 اثر نستعلیق و شکسته نستعلیق این نمایشگاه میتوان تأثیر حضور در مکتب سیدحسن و سیدحسین میرخانی و در عین حال قدرت اجرا و ترکیبات منحصر به فرد که نشان از تجربه و حضور مستمر ایشان طی سالیان طولانی در عرصه خوشنویسی دارد را دید. همچنین به کارگیری ترکیبات نو و چیدمان بجا و فضاسازیهای ماهرانه از دیگر ویژگیهای کار استاد واشقانی است.
از دیگر نکات جالب و منحصر به فرد این نمایشگاه، قدرت قلم است که با گذشت بیش از 8دهه از عمر واشقانی، روان بودن خط و دوایر موفق و تعداد بالای کشیدهها نشان از قدرتی چشمگیر در قلم این پیشکسوت عرصه خوشنویسی دارد.